به طور کلی میزان روغن موتور مورد استفاده برای موتور اکثر اتوموبیلها بین ۵ تا ۸ کوارت است. کوارت یک واحد اندازهگیری حجم است که معادل 0.94 لیتر (liter) است. پس میزان استاندارد روغن در ماشینهای مختلف بین ۴/۵ تا حدود ۷/۵ لیتر است.
- موتورهای چهار سیلندر به حدود ۴/۵ لیتر روغن نیاز دارند.
- موتورهای شش سیلندر حدود ۵/۵ لیتر روغن مصرف می کنند.
- موتورهای هشت سیلندر بین ۴/۵ تا ۷/۵ لیتر نیاز دارند.
باور عمومی به این صورت است که تنها کم بودن میزان روغن میتواند به موتور آسیب برساند، در حالیکه ریختن روغن اضافه در موتور هم میتواند به همان اندازه آسیب زننده باشد.
روغن موتور بیش از حد چه آسیبهایی میزند؟
مخزن یا کارتر روغن به شکلی طراحی شده است که وقتی خودرو در حال کار است و روغن در اثر گرما منبسط میشود، اضافه روغن به داخل کارتر برگردد. در صورتی که روغن بیش از حد مجاز ریخته شده باشد، اضافهی روغن به سمت میل لنگ حرکت میکند و از آنجایی که میللنگ با سرعت بالا در حال حرکت است، روغن با هوا مخلوط شده و به اصطلاح روغن کفآلود میشود.
این روغن کفآلود به علت مخلوط شدن با آلودگیهای موجود در هوا، رنگی کدر و تیره دارد و غلظت آن افزایش یافته است که دقیقا مثل یک روغن بیکیفیت عمل میکند و نمیتواند وظیفهی اصلی خود که خنک نگهداشتن موتور است را به درستی انجام دهد.
علاوه بر آن روغن به نحو موثری پمپاژ نمیشود. پس از مدتی، پیشرانه از روانکاری مناسب محروم شده و به واسطه ضعف پمپ روغن حتی ممکن است قفل کند.
بنابراین چک کردن روغن اضافه به اندازهی کم بودن میزان روغن مهم و حیاتی است.
روغن موتور اضافه با چه علامتهایی قابل تشخیص است؟
۱. نشت روغن از موتور
در صورتی که در موتور بیش از حد مجاز روغن ریخته شده باشد، اضافهی روغن از کارتر خارج شده و به بیرون نشت میکند.
۲. استشمام بوی روغن سوخته
روغن اضافی خارج شده از موتور در اثر حرارت بالای موتور میسوزد و بوی روغن سوخته نشانهی مهمی از روغن اضافه در موتور است.
۳. دود ناشی از سوختن روغن از اگزوز
مشاهدهی دود سفید متراکم در آینه عقب خودرو پس از تعویض روغن نشانهی روغن اضافی در موتور است. این دود از لوله اگزوز خارج میشود و به دلیل روغن زیاد در محفظه احتراق اتومبیل است.
۴. دود روغن در اطراف موتور
روغن اضافه در اثر گرمای موتور خودرو میسوزد و دود ناشی از آن نشانهای از روغن اضافی در موتور است.
۵. صداهای عجیب و غریب موتور
روغن اضافه در موتور به علت آلوده شدن عملکرد خود را از دست میدهد و کار روانکاری به درستی انجام نمیشود که باعث ایجاد صداهای غیر معمول در موتور میشود.
۶. روشن شدن چراغ چک روغن
اگر پس از روشن کردن خودرو چراغ مربوط به روغن موتور روشن شود، این یک نشانه از روغن اضافی در موتور است.
۷. مشکل در شتاب گرفتن خودرو
در مواردی افزایش روغن موتور سبب اختلال در شتاب گرفتن خودرو می شود.
علاوه بر وجود علائم ذکر شده، راننده میتواند میزان روغن مجاز خودرو را به صورت دستی چک کند.
آیا در موتور روغن اضافی ریخته شده است؟ حد مجاز روغن را چگونه بررسی کنیم؟
برای بررسی میزان روغن موتور میبایست مراحل زیر به ترتیب انجام شود:
۱. خودرو را روی یک سطح صاف و بدون شیب پارک کنید.
۲. خودرو را خاموش کرده و اجازه دهید موتور سرد شود.
بهتر است از خاموش شدن خودرو حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه گذشته باشد. در این زمان روغن سرد شده و کامل به داخل مخزن برمیگردد و اندازهگیری آن دقیقتر انجام خواهد شد.
چک کردن روغن موتور بلافاصله پس از خاموش کردن خودرو میتواند شما را به اشتباه بیندازد. چرا که تمامی روغن موجود به مخزن برنگشته و اندازهگیری به صورت صحیح انجام نمیشود.
برخی افراد به اشتباه روغن موتور را بلافاصله پس از خاموش کردن خودرو چک کرده و در صورت کاهش میزان آن، روغن بیشتری به مخزن می ریزند. اما این کار سبب می شود بعد از سرد شدن موتور حجم روغن کمتر شود و از خط استاندارد پایین تر قرار بگیرد.
۳. گیج روغن را از کنار موتور بیرون بکشید.
به هر دو طرف میله اندازه گیری نگاه کنید: اگر بالای رگه روغن بین ۲ علامت یا در ناحیه متقاطع باشد، سطح روغن شما خوب است. اگر رگه بالای خط HIGH یا MAX باشد، موتور شما روغن زیادی در آن دارد. 1-2 میلی متر بالاتر اشکالی ندارد، اما هر چیزی بیشتر از آن باید اصلاح شود.
اگر شما فقط 2 میلیمتر بالاتر از شاخص نرمال، روغن ریختهاید، جای نگرانی چندانی وجود ندارد اما اگر این عدد به یک سانتیمتر برسد این مورد میتواند موجب وارد شدن خسارت شدیدی به پیشرانه خودرویتان شود.
نحوهی خارج کردن روغن اضافه از موتور
برای خارج کردن روغن موتور ۲ راه دارید:
۱. خارج کردن روغن از لولهی گیج
یک راه آسان و بدون دردسر برای خارج کردن روغن اضافی استفاده از یک سرنگ و یک لولهی پلاستیکی است. یک سر لوله را داخل گیج قرارداده و با استفاده از سرنگ روغن اضافی را از انتهای دیگر لوله خارج کنید.
هر بار با خارج کردن مقداری روغن دوباره با گیج سطح روغن را چک کنید و این عمل را تا رسیدن به میزان مجاز روغن ادامه دهید.
۲. خارج کردن روغن موتور از زیر مخزن
در ابتدا لازم است که چرخهای اتومبیل خود را با استفاده از جک باله ببرید. پس از یافتن پیچ تخلیهای که در قسمت زیری درب محفظهی روغن قرار دارد، ظرفی را در قسمت زیری این پیچ قرار داده و سپس با باز کردن پیچ، روغن مازادی که در این محفظه قرار دارد را خارج کنید.